به گزارش ملل پرس، نابینایی ایدئولوژیک اشتباه هر سیاست را در سطح بینالملل و حتی داخل مرزها به صاحبان آن ایدئولوژی گوشزد میکند هزینه آن را مردمی که با فقر و تورم و بیکاری و انزوای جهانی و .… دست و پنجه نرم میکنند پرداخت میکنند باری زمانی که کانون توجه خود را به یک سمت جهان متمرکز میکنیم و باقی کشورهارا در هیئت کشور متخاصم می نگریم، این رفتار صفر و صدی آبستن مشکلات بسیاری در آینده خواهد بود ایجاد توازن در سیاست خارجی همچنان شب لازم و ملازم هر حکومتی است در حالی که نه تنها به پیشنهادات دلسوزانه کارشناسان وقعی نهاده نشده بلکه آماج حملات گسترده ارتش سایبری و غیر سایبری قرار گرفته و غرب گدا نامیده شدند.
و حال آنکه عوارض این نابینایی ایدئولوژیک اکنون در منطقه قفقاز به صورت یک خطر بالقوه خودنمایی میکند که با توجه به تمنای سیاسی غرب در این مسئله این بار سیاست ایران و غرب در این چالش گویی به یکدیگر نزدیک است آیا این بار هم حاکمیت و دولت این موقعیت را از دست خواهد داد که از دست دادن این موقعیت خسارت محض و تاریخی و حتی خفگی ژئوپلوتیک برای کشورمان را به ارمغان خواهد آورد و تنوع مسیرهای دسترسی به اروپا برای ایران کور خواهد شد و فقط در سایه ترکیه به این امر دسترسی خواهیم داشت.از اهداف اخیر باکو اینست که میخواهد نخجوان را که گویی در آغوش ایران است را به کشور خود الحاق کند از این رو در دیر زمانی نه چندان دور نخجوان آماده پذیرش سیادت ایران بود که متاسفانه با کج فهمی سیاستمداران ما این امر محقق نشد! حتی ایران میتوانست با امضای قراردادها تفاهمنامههای امنیتی اقتصادی نظامی هم جلوی نزدیکی باکو نخجوان را بگیرد سیاستهای خود را در منطقه پیش برده و در نتیجه امروز آن را در سینی و دستمال ابریشمی به باکو تقدیم نکند که درصدد از بین بردن قلمرو ارمنی است. تا یک هلال ترکی را به وجود بیاورد و به راحتی بتواند این سیاست صدرالذکر را به اجرا گذارد. و ترکیه نیز هم که به همین سیاست مبتلاست قصد دارد که از کاسپین و هلال ترک به جهت ترانزیت کالا و حضور سیاسی امنیتی بیشتر در منطقه دست یازد. و روسیه هم با نظارت و دسترسی به این کریدور و زیر نظر داشتن آن از لحاظ بین المللی به موقعیت ممتازی دست پیدا کند و آمریکا از طریق ناتو هم برای تامین امنیت آن اعلام آمادگی کرده تا از طریق ترکیه وارد شود و به آسیای مرکز دسترسی داشته باشد. تا رقیب جدی در این منطقه برای روسیه شود.
آذربایجان در جنگ دوم قره باغ تمام نوار مرزی ایران با این خطه ی سرسبز را تسخیر کرد دالان لاچین واقع در قرهباغ کوهستانی و ارمنستان را نیروهای روسیه کنترل میکنند که پس از آن دالانی نزدیک مرز ایران برای تردد بین باکو آذربایجان نخجوان ایجاد خواهد شد که به دالان زنگ زور معروف است که در قرارداد بین باکو و ایروان بعد از جنگ اخیر بسته شد که گویی زیر نظر پلیس روسیه خواهد بود واما در استان سیونینگ زنگزور ماجرا از چه قرار است: استان سیونیک با حدود ۷۴۷۰ کیلومتر مربع و جمعیت بالغ بر ۳۴۱۲۰۰ نفر دومین استان کم جمعیت باکوست که حدود اربعه آن عبارت است منطقه ای در جنوب قفقاز که از سمت شمال به استان گنجه و داش کسن و از جنوب از طریق رودخانه ارس به کشور ایران از سمت شرق استان قره باغ و سمت غرب کشور ارمنستان محدود میشود .
در استان سیونیک جاده گوریس قاپان وجود دارد که پس از پیروزی باکو در جنگ دوم قره باغ دسترسی ایران به ایروان را با مشکلاتی مواجه کرد همگان میدانند که باکو بدون چراغ سبز مسکو- آنکارا نمیتواند به تمامیت قرهباغ چشم طمع داشته باشد پس دسترسی به نخجوان از طریق کوریدور زنگ زور را در قرارداد بعد از جنگ دوم قره باغ به ارمنستان تحمیل کرد این کریدور تنها شامل جادههای ترانزیتی و راه آهن نیست بلکه دربردارنده زیرساختهای تجاری و خطوط فیبر نوری و لولههای انرژی است که در واقع کوریدور صدرالذکر دو نقطه جغرافیایی را از هر لحاظ به یکدیگر پیوند عمیقی خواهد زد همزمان زیرساختهای اقتصادی حقوقی و تکنولوژیکی این منطقه دستخوش تغییرات عمیق و تاریخی خواهد شد. با راهاندازی این کریدور و ایجاد هم تنیدگی اقتصادی و همه جانبه ا ز چالشهای این منطقه بین ایروان و باکو خواهد کاست. و اما مشکل از آنجایی شروع میشود که باکو خواهان کنترل این کوریدور نیز هست به گواه تاریخ ثابت شده است که: “” نخست راه میآید سپس تسخیر سرزمین”” راهاندازی کریدور زنگ زور را گام نخست باکو در جاه طلبی ارزی و تشکیل هلال ترک با همکاری ترکیه بدانید. نقش اول در این سناریو را در پس زمینه ترکیه بازی میکند گو اینکه از طریق تفلیس خطوط سه گانه راه آهن نفت و گاز تا باکو را ایجاد کرده. اما اکنون خواهان دسترسی بیشتر به آسیای مرکزی از طریق این کوریدور است گویی زنگزور تبدیل به یکی از عناصر استراتژی جدید قرن ترکیه است و کمربند بایرام از آرزوهای دیرینش!و سودای دور زدن قلمرو ایران را با سیاست کریدوری دارد که از ترکیب کریدور میانی و کوریدور ترنس کاسپین و پیوند آن به کوریدور زنگ زور پدید میآید. و پیش درآمد شورای ترک یا هلال ترک خواهد بود اهمیت فیاض زنگزور را در اتصال مستقیم به قفقاز و آسیای مرکزی بیابید، ناظر بر آن راه آهن محور قارص ایغدیر بازرگان است که در دریاچه وان متوقف شده است و ایران خواهان تسریع در تکمیل آن است غافل از آنکه سیاست امروز ترکیه برای آن منطقه از ترکیب کریدورهای صدرالذکر میگذرد و ورای آن دور زدن ایران برای دستیابی آسیای مرکزی و چین است.
نقش بعدی این سناریو را اسرائیل بازی میکند که با تشدید حضور خود در شمال ارس سودای جبران حضور ایران در لبنان را دارد تل آویو ۴۰ درصد از نفت خود را از باکو وارد میکند و در عوض بر ارسال جنگافزارهای مدرن پهپادها سامانههای ضد موشکی به باکو افزوده است. تا از پایگاه هوایی سیتالچای و در آینده نزدیک زنگیان استفاده کند. گویی حجم ارسال سلاح اسرائیلی به باکو افزایش یافته ته نشان از تحکیم رابطه استراتژیک باکو و تلآویو دارد .و الیت قدرت در تهران به رزمایشهای سطحی منطقه قفقاز حساس شده و هنوز قرهباغ را خاک اسلام میپندارد.
به گفته کارشناسان ایران ضمن تاکید بر حق حاکمیت باکو بر قره باغ برای راهاندازی کریدور شمال جنوب در محور رشت آستارا می بایست محور پارس آباد اردبیل تبریز _ماکو را جایگزین زنگزور مطرح نماید که نیارمند احداث راه آهن پارس آباد میانه و بازرگان ایغدیر و و تبدیل اردبیل به یک بندر خشک است و بهتر از آن گرفتن امتیاز از کریدور زنگ زور چه در مسیر و چه در مقصد به سمت نخجوان است که میتواند پلیس بخشی از کوریدور زنگور مطرح باشد یا ایران با راهاندازی جاده ترانزیتی و خطوط انرژی تبریز ایروان با گذر از عمق سیونیک چالش ژئواکونومیک را با پاسخی ژئو اکونومیک بیابد.. و پاسخی با تبعات ژئوپلتیکی و هویتی در آستین داشته باشد.
چرا که در دنیای امروز جاده و خطوط لوله همچون دژ دفاعی عمل میکند و ورای رودخانه ارس را تا عمق ۳۰ تا ۵۰ کیلومتری در کنار فضای هوایی سیونیک را کنترل کند در پایان راهاندازی کوریدور زنگ زور در کنار به مخاطره افتادن سه جزیره ایرانی ضرباتی است ضرباتی است که در آینده نزدیک تمامیت ارضی ایران را به خطر خواهد انداخت آینده محتمل که پیامد انفعال ویرانگر کشور در قفقاز و خلیج فارس است آیندهای که با پدیده روزافزون فرونشست تداوم خواهد یافت گام پس از زنگزور و جزایر ایرانی را در تبریز خواهید یافت!!!
بسیاری از مطالب دیگر که در این چند سال کارشناسان این حوزه آن را هشدار دادهاند و در بالا دست حاکمیت گویی گوشی برای شنیدن این مطالب کوک نیست.
- نویسنده : حمیدرضا فضلی
- منبع خبر : ملل پرس