در این مقاله، به بررسی محاسن رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان کشور خواهیم پرداخت و در این راستا، به بیان فرمایشات حضرت علی (ع) نیز اشاره خواهیم کرد که نشان می‌دهد چگونه شفافیت و پاسخ به سوالات و خواسته‌های مردم می‌تواند در حاکمیت یک جامعه نقش بسزایی داشته باشد.یکی ازمحاسن اصلی رعایت قوانین آزاد مطبوعات، این است که آن راهی برای انتقال اطلاعات دقیق و صادقانه به مردم فراهم می‌کند. رسانه‌های آزاد و مستقل به عنوان نمایندگان جامعه، موظفند اخبار رابادقت منتشر کرده و انتقادات سازنده را از مسئولان به مردم منتقل کنند. این انتقال اطلاعات به مردم، آنها را قادر می‌سازد تا درباره مسائل مختلف اطلاعات کافی داشته باشند و تصمیم‌گیری‌های بهتری درباره مسائل عمومی انجام دهند.بعلاوه، رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان، به تقویت حس اعتماد عمومی نیز کمک می‌کند. زمانی که مردم می‌بینند که مسئولان آزادانه به انتقادات و سؤالاتشان پاسخ می‌دهند و شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها حاکم است، اعتمادعمومی به دولت و نظام سیاسی افزایش می‌یابد. این اعتماد، پایه‌ای برای ایجاد همکاری و تعامل مؤثر بین مسئولان و مردم است و در نتیجه، منجر به توسعه و پیشرفت جامعه میشود.در این باره، حضرت علی (ع)، که یکی از بزرگان تاریخی و شخصیت‌های مهم در اسلام است، در فرمانداری خود به شفافیت و پاسخ به سوالات و خواسته‌های مردم تأکید داشت. وی فرمان می‌دهد: “هرگاه مردم به شما پرسیدند، به آنها پاسخ دهید و به خواسته‌هایشان رسیدگی کنید، زیرا شما در حقیقت برای خدمت به آنها وجود دارید و نه برای استبداد بر آنها”.
این فرمان حکیمانه، اهمیت شفافیت وپاسخگویی در حکومت را بیان می‌کند. حضرت علی به فرمانداران تذکرمی‌دهدکه وظیفه آن‌هاخدمت به مردم است و باید به سؤالات و خواسته‌های آنها پاسخ دهند. این تعامل بین مسئولان و مردم، ارتباط مستقیم و محکمی را بین دو طرف ایجاد می‌کند و باعث میشود که حاکمان با دقت به نیازها و مشکلات مردم توجه کنند و تصمیم‌گیری‌های بهتری انجام دهند.
از طرفی، رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان، نشان از رشد فرهنگ سیاسی و دموکراسی در یک کشور می‌دهد. در جوامعی که آزادی بیان حفظ میشود و رسانه‌ها به طور مستقل عمل می‌کنند، انتقادات سازنده و نقد سازنده به عملکرد مسئولان می‌تواند بهبود و تغییرات مثبتی را در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها به همراه داشته باشد. این تنوع دیدگاه‌ها و انتقادات، مسئولان را ترغیب می‌کند که بهبودهای لازم را در سیاست‌ها و عملکرد خود اعمال کنند و به نتیجه‌ای که برای رفاه و آسایش مردم است متعهد شوند.
در نتیجه، رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان، مزایای فراوانی را برای جامعه فراهم می‌کند. این مزایای شامل تقویت دموکراسی و حقوق بشر، افزایش شفافیت و اعتماد عمومی، توسعه و پیشرفت جامعه، بهبود عملکرد مسئولان و انتقال اطلاعات دقیق به مردم میشود. بدون شک، از طریق رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات، می‌توان تعادلی بین قدرت مردم و قدرت مسئولان ایجاد کرد و به واقعیتی نزدیک‌تر شد که همگان در یک اتاق شفاف و شیشه‌ای زندگی کنند.
بعنوان نمونه‌ای ازکشورهایی که این اصول را رعایت می‌کنند، می‌توان به کشورهای دموکراتیک پیشروی اشاره کرد.دراین کشورها،رسانه‌ها و روزنامه‌ها به طورمستقل عمل کرده و اخبار صحیح و مستندرا منتشر می‌کنند. مسئولان نیز به انتقادات و سؤالات مردم پاسخ می‌دهند و در تصمیم‌گیری‌هایشان شفافیت رارعایت می‌کنند. این رویکرد،درتحقق توسعه پایدار،حکمرانی خوب ورشد اقتصادی مؤثرنقشی بسزایی دارد.
در زمانی نه چندان دور در کشوری که هر بار در هر هفته بعد از دعا و نیایش بر او مرگ حواله میکنیم،روزی با روشن کردن تلویزیون و بعد از مدتی از تماشا در ابتدا گویی رئیس جمهور آمریکا ترامپ در یک دادگاه در حال محاکمه بود…و هئیت منصفه بی رحمانه وی را در زیر بمباران سوالات سخت و طاقت فرسا قرار داده بود…و پس از مدتی متوجه شدیم که آن محل نه دادگاه محاکمه بلکه کنفراس مطبوعاتی رئیس جمهور کشوریست که سالهاست از طرف دلواپسان مستور حاکمیت و هوادارانشان همیشه مورد لعن و نفرین بوده….
و این را قیاس کنید با میزان پاسخگوییه همین شعار دهندگان چهل ساله علیه استکبار و استعمار غرب….
در پایان، باید تأکید کرد که رعایت قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان، نیازمند همکاری بین دولت و مردم است. مردم باید در فرآیند سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنند و مسئولان باید به نیازها و مشکلات آنها توجه کنند. با ایجاد یک فضای باز و شفاف، می‌توان به تحقق اهدافی همچون عدالت اجتماعی، توسعه پایدار وآزادی فردی نزدیک‌تر شد. بنابراین، اجرای قوانین آزاد مطبوعات و انتقاد بدون مجازات از مسئولان، به عنوان یک اصل اساسی در جهت ساختن جوامع پیشرفته و سالم، بی‌تردید حائز اهمیت است.
- نویسنده : حمیدرضا فضلی
