آنچه که باید در مورد بیماری‌های قلبی کودکان بدانیم
آنچه که باید در مورد بیماری‌های قلبی کودکان بدانیم
بیماری قلبی در بزرگسالان یکی از مشکلات اساسی و نگران کننده است اما بروز این بیماری‌ در کودکان نگران کننده‌تر است. عدم تشخیص به موقع، نداشتن آشنایی با علایم بیماری و به دنبال آن عدم درمان به موقع و مناسب از عمده‌ترین علل آسیب‌ جدی و گاه مرگ کودکان و نوزادان است.

یک فوق تخصص قلب کودکان در این خصوص به ملل پرس می‌گوید: قلب یکی از اعضای اصلی بدن بوده که وظیفه‌ی اصلی آن، پمپاژ خون به قسمت‌های مختلف بدن است و هر نوع بیماری و ایجاد اختلال در آن می‌تواند ارگان‌های مختلف را نیز درگیر کند.

دکتر علی رفیعی ادامه می‌دهد: کودکان نیز مانند بزرگسالان در معرض بیماری‌های قلبی مختلفی قرار دارند و عمده‌ترین آنها بیماری‌های مادرزادی است که فرد در دوران جنینی با نقص تکامل قلب به دنیا می‌آید.

او اضافه می‌کند: این بیماری‌ها می‌تواند مانند یک ضایعه کوچک مثل وجود سوراخ بین دو دهلیز باشد یا اندکی پیچیده‌تر بوده و نیاز به اعمال جراحی داشته باشند و برخی از آن‌ها به مقداری پیچیده هستند که مغایر با حیات می‌باشند.

او خاطرنشان می‌کند: علاوه‌بر بیماری‌های مادرزادی، بیماری‌های غیر مادرزادی نیز می‌تواند افراد را درگیر کند که یک گروه عمده‌ی این بیماری‌ها، آریتمی‌ها و اختلالات ریتم‌های قلبی هستند؛ ممکن است کودکانی با قلب سالم به دنیا بیایند اما ضربان قلب آنها اختلال داشته و خون رسانی دچار اختلال شود. 

رفیعی یادآور می‌شود: گروه بعدی، بیماری‌های عفونی هستند و همانگونه که تمامی قسمت‌های بدن را درگیر می‌کند، قلب را نیز می‌توانند درگیر کنند. 

او همچنین می‌گوید: بسیاری از بیماری‌های ویروسی در طی سیر بیماری، قلب را هم درگیر می‌کنند و فرد دچار درد سینه، شلی عضلات قلب و در واقع درجاتی از نارسایی قلب می‌شود که این نارسایی‌ها ممکن است به تدریج بهتر شوند یا طولانی مدت باقی‌مانده و حتی زندگی کودکان کم و سن سال را نیز به خطر بیاندازد. 

این فوق تخصص قلب کودکان اظهار می‌کند: گروه عمده‌ دیگری از بیماری‌های قلبی غیرمادرزادی، عفونت‌هایی هستند که در اثر گلودرد چرکی ایجاد شده و مدت‌ها بعد در اثر این عفونت‌ها، آنتی بادی‌ها بر روی دریچه‌ها رسوب کرده و اختلالات دریچه‌ای ایجاد می‌کند و ممکن است سالیان بعد نیز این بیماری خود را نشان دهد که بر اثر آن، دریچه‌ها ترمیم یا حتی تعویض شوند.

او ادامه می‌دهد: ویروس کرونا نیز مانند ویروس‌های دیگر می‌تواند عضلات قلب را درگیر کند و سبب تجمع مایع در اطراف قلب شده و عروق قلب را گشاد کند، پس در مبتلایان به کرونا نیز باید وضعیت قلب را بررسی کرد. 

او اضافه می‌کند: کودکان مانند بزرگسالان می‌توانند به فشار خون، نارسایی قلبی و بیماری‌های سیستمیک دیگر مبتلا شوند.

رفیعی در رابطه با روش‌های تشخیصی بیماری‌های قلب در کودکان خاطرنشان می‌کند: اولین قدم در تشخیص بیماری‌های قلبی کودکان وجود علائمی چون درد سینه، تنفس تند، ایجاد سیانوز، تغییر در رنگ مخاطات و اختلال در رشد است.

او تاکید می‌کند: در این افراد ریت قلبی دچار اختلال شده و صداهای اضافی در قلب شنیده می‌شود؛ بنابراین اولین اقدام، نوار قلبی است که بسیار کمک‌کننده است، سپس عکس ساده سینه‌ گرفته می‌شود که برخی از بیماری‌ها را تشخیص می‌دهد.

او می‌گوید: سومین روش تشخیصی، اکوکاردیوگرافی قلب است که امروزه به‌عنوان اصلی‌ترین روش در تشخیص بیماری‌های قلبی به ویژه بیماری‌های مادرزادی موثر است و ساختمان داخلی قلب، وضعیت عروق، دیواره‌ها دریچه‌ها و عملکرد قلب را نشان می‌دهد؛ این روش بی‌خطر بوده و ضرری ندارد؛ بنابراین به طور گسترده استفاده می‌شود.

این فوق تخصص قلب کودکان اضافه می‌کند: در ارزیابی‌های بیشتر، فرد تحت آنژیوگرافی تشخیصی قرار می‌گیرد و گاها از سی تی اسکن و ام آر آی نیز برای تشخیص استفاده می‌شود و در کودکان بزرگتری که در پی انجام فعالیت‌ها به درد سینه دچار می‌شوند، انجام تست ورزش ضروری است.

او همچنین می‌گوید: تبریز به‌عنوان قطب پزشکی کشور مطرح بوده و در رشته‌ی قلب اطفال نیز پیشرفت‌های بسیاری داشته است؛ اکوکاردیوگرافی قلب جنین از همان ابتدا انجام شده و مادران پر خطر تحت نظر هستند و بعد از تولد نیز ارزیابی‌های لازم انجام می‌شود.

او یادآور می‌شود: اکثر روش‌های تشخیصی مانند سی تی آنژیو و روش‌های آنژیوگرافی برای تشخیص بیماری‌های پیچیده در این شهر وجود دارد و برخی روش‌های درمانی و روش‌های غیر جراحی و جراحی غیر قلب باز نیز انجام می‌شود.

رفیعی ادامه می‌دهد: اکثر اعمال جراحی که در کشور بوده در شهر ما نیز انجام می‌شود و فقط به غیر از موارد استثنایی مانند پیوند قلب، بقیه موارد انجام‌شده و در اکثر بیماری‌ها تشخیص، درمان و ارزیابی‌های بعدی انجام می‌شود.

او در پایان توصیه می‌کند: باتوجه به اهمیت بیماری‌های قلبی در کودکان در صورت داشتن هر نوع شک بالینی مانند ضربان‌های شدید قلب، اختلالات هوشیاری، تپش‌های نامنظم، تنگی نفس، درد سینه و شنیدن صداهای اضافی در قلب  باید به پزشک مراجعه کنند تا کودک تحت بررسی قرار گیرد و در صورت داشتن هر نوع بیماری بررسی شود.